این صنعت در دنیا با آغاز انقلاب صنعتی رشد بسیاری داشته و هر ساله روش های نوین با بازدهی بالاتر و محصولاتی با کیفیت بهتر ایجاد می شود، که به تولید انواع منسوجات اعم از پوشاک، بافت فرش و موکت و دیگر محصولات مانند شریان های مصنوعی ، ترمز ماشین و یا مقاوم سازی کامپوزیت ها می توان اشاره کرد.
یک مهندس نساجی در وهله اول مسئولیت تولید این صنایع را دارد ، شرکت ها نیازمند این خواهند بود که دستخوش تغییراتی شوند تا بتوانند رونق داشته باشند و از تکنولوژی های جدید که تأثیر مهمی در وضعیت کارخانجات خواهند داشت استفاده کنند که خوشبختانه در کشور ما این صنعت با پیشرفت روز افزونی بازار کار خوبی را برای علاقه مندان فراهم آورده است.
این صنعت شامل بخش‌های مختلفی می‌شود که می‌توان به کارخانجات ریسندگی، بافندگی، تولید فرش ماشینی و همچنین کفپوش ها و موکت، کارخانه‌های مکمل‌کننده این کالاها مثل چاپ، رنگرزی و کارخانه‌های تولید الیاف مصنوعی از جمله نایلون اشاره کرد.
مهندسی نساجی رشته‌ای است که دانش و مهارت های لازم را برای اداره بخش‌های مختلف این صنعت به دانشجویان می‌دهد. این رشته دارای سه گرایش تکنولوژی نساجی و شیمی نساجی و علوم الیاف و پوشاک است.
گرایش های رشته مهندسی نساجی :
- گرایش تکنولوژی نساجی دانشجویان با نحوه تولید پارچه و نخ ، قالی و موکت را آشنا شده و همزمان آموزش می‌بیند و با طراحی ماشین‌آلات نساجی و قطعات مختلف آنها روبرو می شوند. همچنین با روش های ریسندگی نخ‌ها، مقدمات بافندگی آشنا می‌شوند و برای یادگیری و شناخت دستگاه‌های نساجی دروسی در ارتباط با علم مکانیک می‌گذرانند.
- دانشجویان این صنعت در گرایش علوم الیاف و شیمی نساجی در خصوص تولید الیاف و خواص آنها ، مواد رنگ زا به مطالعه می پردازند و با طرز تهیه و تولید الیاف و نحوه بکارگیری مواد شیمیایی در آنها آشنا می شوند. مکانیک سیالات، آزمایشگاه شناسائی الیاف و مواد نساجی و اصول مهندسی شیمی از جمله دروسی است که یک دانشجو باید بگذراند.
- در گرایش پوشاک نحوه دوخت و اتصال قطعات را تعیین می کند و باید نحوه زمان بندی و طراحی خط تولید را به عهده گیرد. از جمله دروسی که دانشجویان در این رشته باید بگذارنند می توان به نقشه کشی صنعتی ، ریاضیات مهندسی ، شیمی آلی ، مبانی مهندسی برق و فیزیک الیاف و ... اشاره کرد .
وظایف مهندس نساجی:
- سرپرستی آزمایشگاه های کارخانه نساجی مانند : آزمایشگاه های کنترل کیفیت و رنگرزی پارچه و الیاف
- سرپرستی سالن های تولید
- سرکشی از سالن های مختلف کارخانه و کنترل کیفیت تولید کارخانه
- حفاظت از تجهیزات، ماشین آلات کارخانه
- تهیه فرمول رنگ در آزمایشگاه
- بهره برداری و سرپرستی واحدهای تولیدی صنایع ریسندگی ، بافندگی ، تریکو بافی، موکت ، قالی‌بافی و ...
- بررسی کیفیت و کمیت مواد اولیه با محصولات مورد تقاضا
- برنامه‌ریزی تولید با توجه به نیاز مشتریان
- ساخت قطعات و ماشین‌آلات نساجی و تجهیز کردن ماشینهای قدیمی نساجی
- مهارت مدیریت و سازماندهی
مهارت ها و توانایی های لازم برای موفقیت در این رشته :
سطح علم ریاضی آن دسته از علاقه مندان باید بالا باشد تا بتواند به تجزیه و تحلیل بپردازد، همچنین علاقه مند به انجام وظایف مدیریتی باشد که بتواند مسولیت بخش های مختلف را به عهده بگیرد. بغیر از ریاضی در دروس مکانیک و فیزیک قوی باشد همچنین در دروس شیمی هم توانایی های لازم را دارا باشد زیرا یکی از گرایش های مهم مهندسی نساجی گوشاک از دانش شیمی بکار گرفته شده است. علاقه مند به کار با ماشین آلات صنعتی، شناخت قطعات، تعمیر و بررسی آنها از جمله مهارت های مورد نیاز این رشته می باشد.
بازار کار مهندسی نساجی :
این صنعت به علت تنوع شغلی بازار کار وسیعی دارد، علاقه مندان به این تخصص می توانند در کارخانجات با سمت مدیر کارخانه ، مدیر تولید که مسولیت سالن های بافندگی، رنگرزی و ریسندگی را به عهده دارند و یا مدیر بازرگانی که مسولیت فروش و قراردادها و بازاریابی در این بخش را دارند .
یکی دیگر از شغل ها مدیر مهندسی صنعتی در کارخانجات نساجی است که مسئولیت آزمایشگاه ها و کارشناسان کنترل کیفیت را به عهده دارند . همچنین در قسمت مشاور کارخانه هم موقعیت شغلی مناسبی برای دوستداران وجود دارد، بنابراین این رشته برای علاقه مندان دارای شغل های موفق و بازار کار مناسبی است.